با دانستن شرایط و قوانین عمومی حمل و نقل، هم رانندگان و هم صاحبان بار می توانند بارهای خود را سریع تر و مطمئن تر در جاده ها جا به جا کنند.
- انجام عملیات حمل و نقل مستلزم صدور بارنامه بر اساس ضوابط و مقررات مربوطه است و تکمیل کلیه نسخ بارنامههای صادره توسط شرکتها و مؤسسات حمل و نقل الزامی بوده و مندرجات آن بویژه از جهت کرایه حمل باید عیناً منطبق با مفاد قرارداد منعقده باشد.
- محل بارگیری میتواند بندر، گمرک، انبار صاحب کالا، ایستگاه راهآهن، امکنه شرکت یا مؤسسه حمل و نقل یا محل مورد نظر صاحب کالا با حفظ جمیع شرایط و ضوابط حوزه فعالیت جغرافیائی شرکت یا مؤسسه حمل و نقل از نظر صدور بارنامه باشد.
تبصره: حوزه جغرافیائی مجاز فعالیت هر شرکت یا مؤسسه حمل و نقل جهت صدور بارنامه عبارتست از محدوده جغرافیایی شهرستان محل استقرار دفتر کار و ترمینال یا شعبه آن بر اساس تقسیمات رسمی کشوری که در پروانه فعالیت نیز ذکر گردیده است.
- محل تخلیه میتواند بندر، گمرک، انبار صاحب کالا ،ایستگاه راهآهن، امکنه شرکت یا موسسه حمل و نقل (بعنوان بارانداز) یا محل مورد نظر صاحب کالا باشد.
تبصره: دسترسی به محل بارگیری و تخلیه باید از نظر مقررات راهنمائی و رانندگی و سایر مقررات مربوطه برای کامیون امکانپذیر باشد.
- حمل بار بصورت «زیر باری» و «رو باری» مشروط به رعایت مقررات توزین و ظرفیت مجاز وسیله نقلیه و صدور اسناد لازم حمل بلامانع است.
تبصره: در صورتیکه پس از بارگیری وسیله نقلیه باربری ظرفیت یا حجم بارگیری مجاز وسیله نقلیه باربری تکمیل نشود و وسیله نقلیه باربری بار مناسب دیگری را به منظور تکمیل ظرفیت مجاز خود بارگیری نماید حسب آنکه بار بعدی رو یا زیر بار اصلی قرار گیرد، روباری یا زیرباری خوانده میشود.
- اخذ مجوز عبور (پروانه عبور) برای حمل محمولات ترافیکی موجب عدم بکارگیری بارنامه جهت حمل محموله نخواهد بود.
- برای هر وسیله نقلیه باربری برون شهری حامل خردهبار، صرفنظر از بارنامههای صادر ویژه حمل خردهبار (لیست بار) بایستی یک بارنامه داخلی موضوع ماده دو قانون الزام شرکتها و مؤسسات به استفاده از صورت وضعیت مسافری و بارنامه صادر گردد.
تبصره: خردهبار عبارتست از محمولهای که به تنهائی ظرفیت بارگیری یک دستگاه وسیله نقلیه باربری را تکمیل ننماید.
- شرکتها و مؤسسات مجاز حمل و نقل کالا میتوانند جهت حمل محمولات از نرخ توافقی با صاحبان کالا حسب قرارداد منعقده استفاده نمایند.
- در مورد بارهای حجیم و سبک در صورتیکه ظرفیت کامیون از نظر طول و عرض و ارتفاع تکمیل گردد مشروط بر آنکه بار دیگری همراه آن حمل نگردد، صرفنظر از وزن بار، ظرفیت کامل کامیون ملاک پرداخت کرایه حمل و صدور بارنامه میباشد.
- میزان کارمزد (کمیسیون) شرکتها و مؤسسات حمل و نقل در مراکز جلفا، آستارا، بازرگان و بنادر انزلی، نوشهر، بوشهر، عباس، چاهبهار، امام خمینی، کنارک و در پایانههای عمومی با مراکز اعلام بار و نیز برای محمولات کارخانجات سیمان، ذوبآهن، فولاد و قند و شکر و همچنین برای بارهای بخش دولتی 3% و برای بارهای بخش خصوص 4% نسبت به کل کرایه طبق قرارداد حمل میباشد. برای سایر نقاط به ترتیب برای بارهای دولتی 6% و برای کالاهای بخش خصوصی 7% است. کارمزد خردهبار 9% میباشد.
- کارمزد از طریق راننده یا صاحب کامیون به شرکت یا مؤسسه حمل و نقل در ازاء خدمات ارائه شده پرداخت میگردد.
- پرداخت حق تمبر بارنامه ویژه خردهبار و عمدهبار بعهده شرکت یا مؤسسه حمل و نقل میباشد.
- حق بیمه تأمین اجتماعی به عهده راننده یا مالک کامیون است که در زمان صدور بارنامه توسط شرکت و یا مؤسسه حمل و نقل و بر اساس مقررات و دستورالعملهای مربوطه به مراجع ذیربط پرداخت میگردد.
- هزینه پایانههای عمومی شامل پارکینگ، برگ نوبتدهی و حواله بارگیری و تمدید و تجدید آن بر عهده راننده یا مالک کامیون بوده و پرداخت هزینههای مربوط به عوارض شهرداری، هلال احمر و غیره و همچنین هزینههای مربوط به دیماند، باسکول، جرثقیل، لیفتراک و تخلیه و بارگیری و غیره مربوط صاحب کالاست و در هر صورت شرکت یا مؤسسه حمل و نقل موظف به تأمین و یا وصول و ذکر آن در بارنامه و عنداللزوم پرداخت آن به مراجع مربوطه میباشد.
- دریافت هر گونه وجهی تحت عناوین پشت بارنامه، بارچینی، دالانداری انعام، گاراژداری، انبارداری از جانب مؤسسات و شرکتهای حمل و نقل و همچنین رانندگان ممنوع است.
- مبنای پرداخت حق توقف بدواً توافق طرفین (شرکت حمل و نقل راننده) میباشد. در غیر اینصورت مفاد این شرایط ملاک عمل خواهد بود.
- هر گاه کامیون پس از صدور حواله بارگیری توسط شرکت حمل و نقل، بعلت عدم وجود امکانات صاحب کالا و یا به هر علت دیگری که راننده مقصر نباشد، بیش از 12 ساعت برای بارگیری معطل بماند، شرکت یا مؤسسه حمل و نقل اعزام کننده کامیون به نیابت از صاحب کالا موظف است به ازاء هر ساعت مازاد بر 12 ساعت اولیه حق توقف بارگیری به راننده یا مالک کامیون پرداخت نماید.
تبصره: میزان حق توقف بارگیری توسط کمیسیون فرعی شورایعالی هماهنگی ترابری کشور تعیین و توسط دبیر شورایعالی ابلاغ میگردد.
- هر گاه کامیون پس از رسیدن به محل تخلیه بار و به علت عدم امکانات صاحب کالا یا نماینده او و یا به هر علتی که راننده مقصر نباشد بیش از 12 ساعت برای تخلیه معطل بماند شرکت یا مؤسسه حمل و نقل صادر کننده بارنامه موظف است ترتیبی اتخاذ نماید تا به ازاء هر ساعت مازاد بر 12 ساعت اولیه به راننده یا مالک کامیون در مقصد تخلیه بار حق توقف پرداخت گردد.
تبصره 1- میزان حق توقف تخلیه توسط کمیسیون فرعی شورایعالی هماهنگی ترابری کشور تعیین و توسط دبیر شورایعالی ابلاغ میگردد.
تبصره 2- چنانچه کامیون قبل از ساعت 2 بعدازظهر روزهای کاری به محل تخلیه مراجعه نماید ملاک محاسبه حق توقف همان روز و در صورتیکه بعد از ساعت 2 بعدازظهر به محل تخلیه برسد ملاک محاسبه حق توقف روزکاری بعد میباشد.
- مرجع تفسیر مفاد این شرایط، شورایعالی هماهنگی ترابری کشور میباشد و در صورت بروز اختلاف در اجرای آن، طرفین میتوانند نظر سازمان حمل و نقل و پایانههای کشور را به عنوان رافع اختلاف بپذیرند.