نقش جاده در حمل کالا
جاده راهی است که دو یا چند شهر یا روستا را به هم متصل می‌کند. جاده معمولاً بهترین مسیر برای رفتن از یک مکان به مکان دیگر است٬ ولی همیشه مستقیم‌ترین راه نیست.گاهی مانع‌های طبیعی نظیر رودخانه‌ها یا تپه‌ها باعث مستقیم نبودن جاده می‌شوند.جاده‌های جدید غالباً مراکز شهر یا نواحی مسکونی را دور می‌زنند تا از تراکم رفت و آمد یا ایجاد سر و صدا جلوگیری شود.جاده‌های روستایی املاک شخصی مردم را دور می‌زنند.
جاده های اولیه در ایران به دلیل دور بودن فلات های آن از یکدیگر و دسترسی مشکل مناطق مختلف به یکدیگر احداث گشت. در گذشته ایرانیان با بهره گیری از تجارب رومیان باستان به ساخت جاده ها پرداختند و از روش های جدیدی که رومیان برای ساخت جاده ها استفاده می کردند، الهام گرفته و زمین را مانند خندق حفر کرده و با شن و ماسه آن را پر می کردند. در دوره ساسانی هدف احداث راه ها و جاده ها ماهیت تجاری و درآمدزایی پیدا کرد و هدف از راه ها بیشتر تجارت بود.
ظهور و شکل گیری جاده ابریشم به زمانی بر می گردد که انسان ها به ضرورت ایجاد راه ها برای تجارت و حمل و نقل و رفت و آمد به مناطق دوردست پی برده و نلاش خود را برای احداث مسیری برای برقرار ارتباط بیشتر کردند. نتیجه این تلاش و مساعدت جاده ابریشم را به وجود آورد که دلیل نامگذاری آن این بود که ابریشم از اصلی ترین کالاهایی بود که در بستر آن جابه جا می شد. راه ابریشم جاده ای بود که زمینه تجارت زمینی بین چین با آسیای جنوبی، غربی، اروپا و آفریقا را فراهم می ساخت.
علاوه بر کالاهای تجاری، جاده ابریشم زمینه ای برای اشاعه فرهنگ های مختلف به وجود آورد. همچنین دین بودا از جمله ادیانی بود که از چین به سمت هند روانه شد و پیروانی را در آن کشور به دست آورد. با این حال با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی و فناوری کشورهای غربی و اروپایی و شکل گیری حمل و نقل دریایی و استفاده از کشتی ها برای حمل بار جاده ابریشم از رونق افتاد و به مرور زمان بی استفاده گشت. امروزه از جاده ابریشم به عنوان نماد تمدن نام برده می شود.
نقش جاده ها در عصر حاضر
سیستم حمل و نقل اغلب به عنوان سیستم حیاتی جامعه مدرن توصیف می شود. جاده ها بخش اساسی این سیستم را برای حمل و نقل مسافر و حمل بار تشکیل می دهند. پیش بینی می شود حمل و نقل بار تا سال 2050 در اروپا 80٪ افزایش یابد (اتحادیه اروپا ، 2011). ITF (2015) اظهار داشت که حمل و نقل بین المللی به بنادر تا سال 2050 چهار برابر خواهد شد. این امر، منجر به افزایش شدید ازدحام و بروز حوادث خواهد شد و به نوبه خود، حوادث بیش از حد وخیم می شوند. حمل و نقل جاده ای تنها حالت درگیر در بسیاری از زنجیره های حمل و نقل درب به درب است، زیرا معمولاً تنها حالت موجود است. چنین زنجیره ای ممکن است از حرکت یک یا چند کامیون تشکیل شود. حمل و نقل جاده ای از نظر تهیه محصولات، افزایش اشتغال و غیره جنبه های مثبت زیادی دارد (IRU ، 2015). با این حال، این امر همچنین از نظر جنبه های زیست محیطی، ایمنیِ ترافیک و هزینه های اقتصادی عواقب منفی شدیدی را به همراه خواهد داشت (به عنوان مثال به چشم انداز حمل و نقل ITF 2015 مراجعه کنید).
نقش جاده در سیستم حمل و نقل اساسی است. اما استفاده از جاده ها برای توزیع بار نیز مشکلات بسیاری را ایجاد می کند. جوامع مدرن به حمل و نقل جاده ای کارآمد و قابل اعتماد بستگی دارند - در صورت خراب شدن سیستم ، عواقب آن بسیار شدید بوده و تأثیر فوری خواهد داشت.
