بیمهنامه باربری چیست؟ و چه تعهداتی دارد؟
اگر زمانی در جریان حمل کالا در اثر وقوع خطرات، خسارتی به کالاهای در حال حمل وارد شود، زیان وارده توسط شرکت بیمه جبران میشود.
بیمهنامه باربری دارای انواع مختلفی است:
در این نوع از بیمه، خسارت کلی واردشده به کالا در یک مرحله و در اثر آتشسوزی یا غرق کامل و یا مفقود شدن روی میدهد و یا خسارت واردشده در حدی است که هزینه تعمیر یا نجات آن بیش از ارزش کالا باشد، درنتیجه خسارت وارده تحت پوشش این نوع بیمهنامه جبران میشود.
بیمهنامه باربری با شرایط c:
در این نوع بیمه خطرات تحت پوشش شامل موارد زیر است:
۱٫ آتشسوزی یا انفجار
۲٫ به گل نشستن و زمینگیر شدن
۳٫ غرق یا واژگون شدن کشتی یا شناور
۴٫ واژگونی یا از ریل خارج شدن وسیله حمل زمینی
۵٫ تخلیه کالا در بندر اضطراری
۶٫ تصادف یا برخورد کشتی یا شناور و یا هر وسیله حمل دیگر با هر جسم خارجی بهغیراز آب
۷٫ فدا کردن کالا در جریان خسارت عمومی
۸٫ به دریا انداختن کالا جهت سبکسازی کشتی
بیمه باربری با شرایط B:
علاوه بر کلیه خطرات مربوط به شرایط C در این نوع بیمه برای خطرات زیر نیز از سوی شرکت بیمه جبران خسارت صورت میگیرد:
۱٫ زلزله، آتشفشان یا صاعقه
۲٫ ورود آب دریا، دریاچه یا رودخانه به کشتی، شناور، محفظه کالا، کانتینر و یا لیفت وان و یا وسایل حمل
۳٫ تلف کلی هر بسته کامل از کالا به علت سقوط در حین بارگیری یا تخلیه از کشتی یا شناور
۴٫ و همچنین خطرات اضافی شامل عدم تحویل، دزدی، پارگی، سائیدگی و… و خسارت ناشی از کالاهای دیگر برحسب نوع کالا بامنظور نمودن درصد یا مبلغی بهعنوان فرانشیز.
بیمه باربری با شرایط A:
کاملترین نوع بیمه است و بیشتر برای حمل کالاهای حساس و آسیبپذیر مورداستفاده قرار میگیرد و کلیه خطرات را از مبدأ تا مقصد در جریان حمل را بر عهده میگیرد بدون کسر فرانشیز تمام خسارت را جبران میکند مگر اینکه خسارت ناشی از موارد استثنا شده در این شرط باشد.
- اشعه یونساز و آلودگی مواد رادیواکتیو ناشی از هرگونه سوخت یا فضولات هستهای
- عدم قبول ورود کالا از طرف بیمهگذار و یا ممانعت از ورود کالا توسط کشور واردکننده کالا
- سو عمل ارادی بیمهگذار که منجر به خسارت یا تلف مورد بیمهشده باشد
- نشت و ریزش عادی مورد بیمه و خطرات مشابه آنها مانند کسری عادی وزن و فرسودگی و پوسیدگی
- تلف، آسیب یا هزینه ناشی از ناکافی و نامناسب بودن بستهبندی یا آمادهسازی مورد بیمه
- تلف، آسیب یا هزینه ناشی از عیب ذاتی یا ماهیت مورد بیمه
- تلف، آسیب یا هزینه ناشی از کاربرد هر نوع سلاح جنگی که باانرژی، شکست هستهای یا واکنش مشابه دیگر یا نیرو و ماده رادیواکتیو کار کند.
- آسیب یا هزینههای ناشی از عدم قابلیت دریانوردی کشتی یا کرجی
- آسیب یا هزینههای ناشی از خطرات جنگ، اعتصاب، شورش و تروریسم مگر با توافق قبلی بیمهگر و بیمهگذار
بیمهنامه باربری صادراتی:
شرط ترانزیت، خسارت به ریال تأدیه میشود.
شرط حمل با کانتینر یخچال دار، ذکر عبارت فساد و از بین رفتن محموله در بیمهنامه واجب است.
شرط دام زنده، باید با ماشین حمل مخصوص انجام شود و تلف شدن از نبود آب و غذا شامل بیمه نمیشود.
شرط کشتیهای غیر طبقهبندیشده،
شرط نرخ ارز،
در هنگام تنظیم بیمهنامه و الحاقیه های باربری باید حتماً معادل ارزی حق بیمه قید شود. بهعلاوه باید نرخ ارز و معادل ارزی حق بیمه نیز درج شود.
بیمه حمل داخلی:
این نوع بیمه محمولههایی را که مبدأ و مقصد و مسیر حمل آن در محدوده جغرافیایی ایران است را در قبال خطرات ناشی از آتشسوزی، انفجار و همچنین تصادف، واژگونی وسیله حمل تحت پوشش قرار میدهد. همچنین میتوان با پرداخت حق بیمه اضافی خطرات دیگری مثل سرقت کلی محموله و خطرات بارگیری و … را هم تحت پوشش بیمه قرارداد.
قرارداد بیمه باربری بهصورت OPEN COVER:
نوعی قرارداد کلی بیمه برای پروژههای بزرگ است که در آن ارزش کل پروژه مورد بیمه-مبادی خرید-نوع وسیله حمل و دیگر موارد مندرج در پرسشنامه باربری در قرارداد ذکر میشود. در این مورد چون کالا بهتدریج در یک یا چند سال حمل میشود تمام حملهای تدریجی حتی اگر در زمان حمل از طرف فروشنده کالا و یا بیمهگذار به بیمهگر اعلامنشده و بیمهنامه نیز صادر نشده باشد بیمهگر باید خسارت احتمالی را پرداخت کند.
بیمه مسئولیت شرکتهای حملونقل داخلی:
این شرکتها بر اساس قانون تجارت و سایر مقررات وظیفهدارند محمولاتی را که توسط ارسالکنندگان و یا صاحبان کالا جهت حمل به مقاصد به آنها سپرده میشود را سالم برسانند. جبران انواع خسارتهای وارد بر محموله وظیفه این شرکتها است. این بیمهنامه بهصورت قرارداد یکساله تنظیم و نرخ حق بیمه آن نیز بسیار کم است. (برای اطلاع دقیق از بارنامه و مزایا و معایب آن بخوانید)
مهلت اعلام خسارت:
طبق ماده ۱۵ قانون بیمه، بیمهگذار ظرف مدت ۵ روز باید وقوع خسارت را به بیمهگر اعلام کند.
مدارک موردنیاز برای اعلام خسارت:
جهت تشکیل پرونده باید مدارک موردنیاز به بیمه تحویل داده شود،
- اسناد خرید یا فروش کالا مثل بارنامه، فاکتور و مدارک گمرک و…
- حملهای داخلی، مدارک مربوط به متصدیان حملونقل و گزارش مقامات انتظامی و …
شرایط پرداخت خسارت:
بعد از دریافت مدارک، با توجه به شرایط و نوع بیمه و بازدید از مورد بیمهشده با توجه دامنه خسارت و علت آن، طبق فرمولهای رایج خسارت محاسبه میشود. طبق قوانین شرکت، مبلغ خسارت در وجه بیمهگذار، نماینده قانونی و یا ذینفع وی پرداخت میشود.
اما در حالت کلی شرایطی عمومی در بیمههای باربری موجود است:
ماده ۱٫ اگر موردی در قرارداد موردقبول بیمهگر نباشد و اعلامشده باشد، دیگر جز تعهدات بیمهگر محسوب نمیشود.
- بیمهگر
- بیمهگذار
- ذینفع
- مورد بیمه
- انقضای مدت بیمه، در مورد حمل هوایی ۳۰ روز پس از رسیدن هواپیمای حامل کالا به فرودگاه کشور مقصد اما در مورد حمل زمینی،۶۰ روز بعد از ورود کالا به مرز زمینی مقصد.
شرایط، ماده ۷٫ حمل کالا با کشتی طبقهبندیشده
ماده ۸٫ بیمهگذار باید در ارائه اطلاعات به بیمهگر دقت کند
ماده ۹٫ ارزش مورد بیمه
ماده ۱۰٫ عدم نفع، مقدار آن ۱۰% مجموع قیمت خرید کالا و هزینه حمل آن است.
ماده ۱۱٫ کالاهایی که بهصورت جفت یا دست عرضه میشوند
ماده ۱۲٫ مواد مخدر بیمه نمیشود مگر آنکه در توافقنامه قانونی ذکرشده باشد.
ماده ۱۳٫ وظایف بیمهگذار در هنگام وقوع خسارت، درخواست پرداخت خسارت، توجه به خسارتهای مشهود قبل از تحویل گرفتن، در صورت عدم اطمینان از سالم بودن کالا نباید رسید را تحویل متصدیان حملونقل بدهد و… است.
ماده ۱۴٫ اختیارات بیمهگر در مورد اموال خسارتدیده
ماده ۱۵٫ اسنادی که برای درخواست خسارت باید تحویل داده شوند:
۱٫اصل بیمهنامه
۲٫اصل سیاهه کالا
۳٫همه نسخ اصلی بارنامه
۴٫صورتوضعیت کالا در هنگام تحویل
۵٫آخرین مقصد مندرج در بیمهنامه
۶٫مکاتبات صورت گرفته با متصدیان حملونقل
۷٫برگ رسمی گواهی عدم تحویل صادره از طرف موسسه حملونقل در صورت عدم تحویل کالا
۸٫جواز سبز گمرکی
۹٫گواهی مبدأ
۱۰٫گزارش بازدید خسارت
ماده ۱۶٫ تا ۴ هفته خسارت باید پرداخت شود
ماده ۱۷٫ تقصیر یا مسئولیت افراد در میزان پرداخت خسارت تأثیر دارد
ماده ۱۸٫ بازدید از مورد خسارتدیده تأیید نهایی نیست
ماده ۱۹٫ اظهارات کتبی لازم است
ماده ۲۰٫ کالای بیمهشده باید تا دو ماه بعد حمل شود
ماده ۲۱٫ مدت بیمه یک سال و بعد از حمل و خسارت دیدن به مدت دو سال طرفین وقت دارند ادعاهای خود را به نتیجه برسانند و بعد از پایان موعد مقرر بیمهنامه منقضی میشود.
ماده ۲۲٫ در صورت اختلاف، هیئت کارشناسی دونفره موضوع را بررسی میکنند و به یک کارشناس خبره ارجاع میدهند.
ماده ۲۳٫ خسارتهایی که روی کالا اثر میگذارند، مثل اشعههای رادیواکتیو و… که شامل بیمه نمیشوند و قبلتر به آن پرداختهشده است.